اصول طراحی و اجرای وال‌پست در سازه‌های بتنی و فولادی

وال‌پست چیست ؟ اصول طراحی و ضوابط اجرای وال‌پست در سازه‌

حتما خرابی‌های ساختمان مسکن مهر زلزله کرمانشاه را به یاد دارید، زلزله‌ی آبان ماه سال 1396 در کرمانشاه، سبب ایجاد فضایی برای تحول در رویکرد مهندسین ایرانی در رابطه با اجزای غیر‌سازه‌ای و رفتار آنها در حین زلزله گردید. یکی از روش‌هایی که برای مهار اجزای غیرسازه‌ای وجود دارد و بیشتر مورد استقبال قرار گرفته، استفاده از وال‌پست یا کلاف‌های قائم و افقی است.

در این مقال تلاش شده با رویکردی جدید و بررسی کامل المان غیرسازه‌ای وال‌پست، گامی در جهت کاهش خسارات مالی و جانی در ساخت سازه‌های جدید برداشته شود.

♠ تغییرات به روزرسانی: به روز شدن بخش آموزش بر اساس پیوست 6  استاندارد 2800

عناوین: 

• اهمیت مهار مناسب دیوارها بعد از زلزله کرمانشاه
• وال‌پست چیست؟
• تفاوت اجرای سنتی وال‌پست با ابلاغ پیوست 6 استاندارد 2800
• بررسی اهداف طراحی و عملکردی در اجرای صحیح مجموعه وال‌پست‌
• میانقاب و اثرات آن بر رفتار سازه
• تأثیر مخرب اثر میانقابی دیوارها در خرابی‌های سازه
• انواع سطوح شکست در دیوارها
• عوامل مؤثر در رفتار خارج و داخل صفحه دیوار

بررسی چالش‌های اجرای دیتیل‌ها و وادارها و وال‌پست‌ها بر اساس پیوست ششم آیین‌نامه  2800  

در این گفتگو مهندس ذوالفقاریان به این سوالات  پاسخ داده‌اند:

1- مشکلات طراحان و سازندگان برای ساخت و اجرای وادارها و دیتیل‌ها مطابق پیوست ششم و راه‌کارهای آن‌ها چیست؟

• بیشترین چالش‌ها در بخش اتصالات هستند. تغییرات عمده‌ای در نبشی‌های کنار ستون صورت گرفته و در پیوست ششم حذف شده‌اند و به جای آنها از قطعات اتصال به چهار روش استفاده کرده است:

1- ناودانی منقطع

2- قلاب و گیره

3- بست رادیکالی

4- قلاب تنها

• در هر روش باید از میلگرد بستر استفاده شود و نباید به ستون جوش داده شوند و با قلاب رابطی به ستون متصل شوند
• تمامی این اتصالات مفصلی هستند

2- مهندس ناظر چگونه می‌تواند چک کند که دیتیل‌ها درست اجرا شده‌اند؟

• اگر طراح دیتیل‌ها را بر اساس پیوست ششم داده باشد که مشکلی نیست و گرنه ناظر باید از مالک درخواست کند که از طراح محاسب نقشه‌های اجرایی بر اساس پیوست ششم ارائه دهد و طبق آن نقشه کنترل ها صورت بگیرد.

3- شکل ناظران برای مجاب کردن مالکین چیست؟

• هزینه‌های اجرا بسیار پایین می‌آید حتی تا 50 درصد.

4- سختی کار و اجرای وال پست‌ها به نسبت قبل از پیوست ششم چیست؟

• قطعات آماده هستند و فقط نصب قطعات می‌ماند. سرعت اجرا بسیار بالا است.

5- آیا راستی‌آزمایی برای این دیتیل‌ها صورت گرفته است؟

• خیر. ولی روش‌های سابق اجرای وال‌پست طبق زلزله‌های اخیر سی‌سخت و … جواب نداده و مشاهده کردیم که چقدر تخریب داشتیم.

6- در خصوص اتصالات تلسکوپی و محل استفاده آن‌ها چه ایراداتی وارد هست؟

• اتصالات تلسکوپی اتصالی هست که فقط آزادی حرکت رو فقط در جهت قائم دارد یعنی سختی محوری را آزاد کرده است و البته خود پیوست ششم روی این نوع اتصال ابهام دارد. اما توصیه می‌شود که وادار‌ها علاوه بر آزادی قائم، در جهت صفحه دیوار هم آزادی حرکت داشته باشند. یعنی اثرات میان قابی از بین برود. پس تا آن جایی که امکان دارد نباید از این نوع اتصال استفاده کرد. اما در دیوارهای یک سر آزاد باید از اتصال تلسکوپی استفاده شود؛ چه دیوار پیرامونی باشه چه میانی.

7- چه جاهایی بهتراست از اتصالات کشویی استفاده شود و کجاها از اتصالات تلسکوپی می‌شود؟

• در دیوارهای داخلی و همچنین پیرامونی اتصالات کشویی و در دیوارهای یک انتها آزاد از اتصالات تلسکوپی

8- برای بازشوهای شامل در و پنجره چه راه‌کارهایی در پیوست ششم به آن ها اشاره شده است؟

• تا عرض 2.5 متر اجازه دارید که وادر کنار بازشو نصب نکنید و فقط از کلاف (قوطی که پاسخ‌گوی بارهای وارده باشه) استفاده کنید.

9- دیوارهای داخلی به چه دیتیل‌هایی نیاز دارند؟

• نباید به تیر مهر شوند، میلگرد بستر حتما استفاده شود. در دیوارهای هبلکس حتما از تسمه دوخت استفاده شود و طول بیشتر از 4 متر حتما از وادار میانی استفاده شود.

10- نحوه‌ی اجرای دیوار هبلکس چگونه است؟

• بهترین نوع دیوار برای پاس کردن مبحث 19 مقررات ملی است. بسیار عایق مناسبی در برابر گرما و سرما و صدا است و پل‌های حرارتی را از بین می‌برد. در بحث جلوگیری از ترک دیوار نباید به زیر تیر مهر شود و از فوم استفاده شود.
• بارگذاری ساختمان که انجام شد یه لایه گچ روی دیوار اجرا شود. هزینه‌ی آن از سفال و بلوک در می‌آید.
• در قسمت نما از تسمه یا قلاب‌هایی شبیه به تسمه دوخت که در آیین‌نامه تصاویر آنها موجود است استفاده شود.

11- آیا در طبقه‌ی پیلوت اتصالات پایینی وادار باید به خود فونداسیون متصل باشد؟

• خیر نیازی نیست

بررسی ضوابط اجرای وال‌پست در پیوست ششم آیین‌نامه  2800 (تاریخ مصاحبه: آبان 1398)

تابستان 1397 با انتشار دستورالعمل “راهنمای طراحی سازه‌ای و جزئیات اجرایی دیوارهای غیرسازه‌ای” موضوع استفاده از دیواربندها بیشتر بر سر زبان‌ها افتاد اما با انتشار پیوست ششم استاندارد 2800 در تابستان 1398 موضوع  طراحی و اجرای وال پست  کاملا جدی شد. مهندس ذوالفقاریان با تجربه چندین ساله در حوزه اجزای غیرسازه‌ای و تولید مقاطع و اتصالات لازم دیواربند مطابق با استاندارد 2800، تسلط کافی در این زمینه را دارا می‌باشند به همین دلیل تصمیم به برگزاری لایوی گرفته شد که با استقبال فوق‌العاده مخاطبین روبرو شد.

مهندس ذوالفقاریان در این گفتگو به چه سوالاتی پاسخ می‌دهد؟

• کاربرد وال‌پست چیست؟
• آیین‌نامه دقیق برای ضوابط اجرای دیواربند چیست؟
• آیا در تمام ساختمان‌ها دیواربند باید اجرا شود و وضعیت اجرا در حال حاضر در بازار به چه صورت است؟ آیا راهی برای عدم اجرای دیواربند وجود ندارد‌؟
• آیا الزامی برای اجرای وال‌پست وجود دارد و ناظرین باید در صورت عدم اجرای وال‌پست به مجری تذکر داده یا گزارش ارائه کنند؟
• آیا اجرا دیواربند برای دیوارهای داخلی ساختمان (تیغه‌ها) اجباری است یا فقط برای دیوارهای پیرامونی واجب و ضروری است؟
• دیتیل های جدید و قدیم را شرح بدید و دلیل رد موارد قدیم و مزیت موارد جدید را بفرمایید
• ضخامت فوم پشت دیواربند بر چه اساسی مشخص میشه و چه منبع و رفرنسی این موضوع رو مشخص میکنه؟
• نحوه محاسبه و اجرای دیواربند در دیوارهای وال کریتی و دیوارهای با بلوک acc ؟
• میلگرد بستر چیست و آیا در همه دیوارها استفاده از آن الزامی است؟
• در سازه‌ای مثل سوله که دو سر خیلی از تیغه‌ها به تیر منتهی نمی‌شود چه تمهیداتی باید برای قسمت فوقانی دیواربند باید در نظر گرفت؟
• نصب صحیح و اصولی در ساختمان‌هایی که پلیت تعبیه نشده در تیرها جهت نصب دیواربندها؟
• آیا استفاده از میخ‌کوب (تفنگ هیلتی) برای اتصال نبشی به کف و سقف مجاز هست؟
• برای دیواربند آیا از متریال دیگه ای هم مثل ورق های گالوانیزه خم شده میتوان استفاده کرد یا فقط آهن؟
• وظایف مهندس ناظر در مورد اجرای دیواربند چیست؟

در بخش دوم این گفتگو به چه سوالاتی پاسخ می‌دهد؟

• علت تاکید آیین‌نامه بر عدم مهر کردن لبه انتهایی دیوار به زیر تیر و نوع اتصال آن که باید کشویی باشد
• نحوه اتصال دیوار به دال تخت
• علت ممنوعیت هشته گیر در آیین‌نامه
• نحوه طراحی وادارهای میانی
• نحوه رفع ترک نازک‌کاری روی یونولیت‌ها
• نحوه صحیح ایجاد بازشو در تیغه‌های داخلی
• نحوه دیواربند گذاری کنار پنجره و مهار ساب فریم‌های پنجره و چهارچوب
• نحوه اجرای دیواربند دهانه‌هایی که مهاربند داریم
• تفاوت وال‌پست با نبشی‌کشی که در حال حاضر مخصوصا برای دیوارنما انجام می‌شود
• مسئولیت نظارت اجرای وال‌پست با ناظر معماری است یا ناظر سازه
• در عکس ها و ویدئوی زیر که توسط مهندس ذوالفقاریان تهیه شده، می‌توانید نمونه‌ای از دیتیل‌های به روز دیواربند طبق پیوست ششم 2800 را مشاهده کنید.

ضرورت اجرای وال‌پست در سازه پس از زلزله کرمانشاه (تاریخ مصاحبه: دی 1397)

شما قطعا نام  "وال‌پست" را زیاد شنیده‌‌اید. قبلاً هم در محصول طراحی و اجرای وال‌پست ضرورت استفاده از دیواربند را بیان کردیم و در مورد اساسی‌ترین موضوعات مرتبط با آن مانند طراحی، ضوابط و دیتیل دیواربند صحبت کردیم. اما همیشه سوالاتی در این زمینه پرسیده می‌شود که ما را بر آن داشت با مهندس بهنام حمزه تاش مدرس دوره طراحی و اجرای وال‌پست، گفتگویی تشکیل دهیم و سوالات زیر را از آنها بپرسیم:

1) نقش وال‌پست در سازه چیست؟

2) چرا اجرای وال‌پست بعد از زلزله کرمانشاه اهمیت پیدا کرد؟

3) اجزای مختلف یک دیواربند چیست؟

4) آیا در ایران وال‌پست اجرا می‌شود و مشکلات اجرای وال‌پست چیست؟

5) وظیفه طراح، مجری و ناظر در قبال استفاده از دیواربند چیست؟

6) دستورالعمل منتشر شده به چه موضوعاتی پرداخته است؟

7) آیا وال‌پست در سوله‌ها و سازه‌های صنعتی هم کاربرد دارد؟

8) جزئیات اجرایی دیواربند به چه صورت است؟

1- اهمیت مهار مناسب دیوارها بعد از زلزله کرمانشاه

یک ساختمان در صورتی ایمن نامیده می‌شود که پس از وقوع یک زلزله، موارد زیر بدون آسیب باقی بمانند:

1-افراد حاضر در ساختمان

2-وسایل و تجهیزات و سرویس‌های ارائه‌شده توسط ساختمان

ایمنی افراد در صورتی تأمین می‌شود که یکپارچگی اعضای سازه‌ای حفظ شده و تمام یا بخشی از سازه دچار فروریزش نشوند.

اما در سال‌های اخیر به‌خصوص در کشورهایی که مطالعات زیادی بر روی رفتار سازه در هنگام زلزله انجام شده، ثابت شده که پس از وقوع زلزله‌های بزرگ در کنار اهمیت رفتار المان‌های سازه‌ای، رفتار اجزای غیرسازه‌ای (مانند تیغه‌ها، دیوارهای پیرامونی، سقف‌های کاذب، درب و پنجره و …) هم از اهمیت فراوانی برخوردار است، به‌طوری‌که حتی گاهی اوقات آسیب این اجزا ممکن است سبب تلفات جانی هم شود.

در کنار این موارد، در بسیاری از ساختمان‌ها مانند بیمارستان‌ها و بانک‌ها که نیاز به عملکرد بدون وقفه پس از زلزله دارند، یا اطلاعات مهمی درون آن‌ها وجود دارد، عملکرد نامناسب اجزای غیرسازه‌ای در هنگام زلزله می‌تواند آسیب‌های جانی و مالی غیر قابل جبرانی به وجود آورد.

یکی از مهم‌ترین اجزای غیرسازه‌ای تیغه‌ها و میانقاب‌ها هستند. درصورتی‌که یکپارچگی مناسبی بین دیوار و سازه وجود نداشته باشد، خرابی آن‌ها می‌تواند مشکلات عدیده‌ای به وجود آورد.

بعد از زلزله کرمانشاه که در 21 آبان‌ماه سال 1396 رخ داد، توجه ویژه‌ای به بحث وال‌پست‌ها شده است. موضوع وال‌پست مسئله جدیدی در مهندسی عمران نبوده و در فصل چهارم استاندارد 2800 که مربوط به طراحی لرزه‌ای اجزای غیرسازه‌ای است نیز از قبل وجود داشت. استاندارد 2800 در این فصل به این موضوع تأکید دارد که دیوارهای خارجی باید علاوه بر نیروها، قادر به پذیرش تغییر مکان‌های نسبی ناشی از زلزله و تغییر دمای محیط باشند. درواقع این دیوارها را بایستی با استفاده از اتصالات مناسب (به ‌نحوی‌که اجازه تغییر مکان داشته باشند)، از سازه اصلی جدا کرد. این موضوع در فصل 1 استاندارد 2800 نیز برای دیوارهای داخلی تأکید شده است.

بعد از زلزله کرمانشاه و ریزش دیوارها به دلیل عدم مهار مناسب، توجه مهندسین در کشورمان به این موضوع دوچندان شد و در تیرماه سال 98 منجر به ابلاغ پیوست ششم استاندارد 2800 گردید. در واقع در این زلزله اکثر خرابی‌ها، ناشی از تخریب دیوارها و اجزای غیرسازه‌ای بود؛ به عنوان مثال، اجزای سازه‌ای اکثر ساختمان‌های مسکن مهر در این زلزله، عملکرد مناسبی داشتند، اما ریزش دیوارهای خارجی و نمای این ساختمان‌ها، منجر به این شد که عملکرد کل ساختمان‌ها زیر سؤال برود.

به عبارت دیگر، عملکرد مناسب اجزای سازه‌ای و عملکرد نامناسب اجزای غیرسازه‌ای در اکثر ساختمان‌های مسکن مهر، اهمیت توجه به اجزای غیرسازه‌ای را مشخص کرد.

در ادامه بخشی از عملکرد اجزای غیرسازه‌ای ساختمان‌ها در زلزله کرمانشاه را مورد بررسی قرار خواهیم داد.

شکل 1- الف: بلوک‌هایی از مسکن مهر شهرک شیرودی را مشاهده می‌کنیم که علی‌رغم پابرجا ماندن اسکلت ساختمان‌ها، عملکرد نامناسب اجزای غیرسازه‌ای به دلیل عدم مهار مناسب، قابل تشخیص است.

شکل 1- ب: بلوکی از مسکن مهر کارگران الوند را مشاهده می‌کنیم که سنگ‌نما و دیوارهای جداکننده بین پنجره‌ها به دلیل عدم مهار مناسب، ریزش کرده‌اند.

شکل 1- پ: بلوکی از ساختمان مسکن مهر اسلام‌آباد غرب را مشاهده می‌کنیم که دیوارهای پیرامونی آن خسارات جدی دیده است. این خسارات در حالی است که این ساختمان‌ها از مرکز زلزله فاصله زیادی داشتند.

شکل 1-‌ ت: در این شکل نمونه‌ای از ساختمان شخصی‌ساز را مشاهده می‌کنیم که عملکرد دیوارهای خارجی و نمای آن مناسب نبوده.

به طورر کلی، دلیل اصلی ابلاغ پیوست 6 استاندارد 2800 نیز پر کردن خلأ آیین‌نامه 2800 در بحث المان‌هایی غیرسازه‌ای است که در ادامه‌ای ایبوک به تشریح کامل جزییات ارائه شده خواهیم پرداخت.

شکل 1) آسیب اجزای غیرسازه ای در مساکن مهر در زلزله کرمانشاه و اسلام آباد غرب

2-وال‌پست چیست؟

 تا پیش از زلزله کرمانشاه و همینطور انتشار پیوست ششم 2800، والپست به المان‌های قائم یا نهایت افقی گفته می‌شد که به روش‌های عموماً غیراصولی به سازه و دیوار متصل می‌شدند (مشابه شکل زیر)، به این امید که مانع خرابی دیوارهای غیرسازه‌ای در زمان زلزله شوند. بعدها با افزایش مطالعات و مشاهدات، دیده شد که این المان برای بهبود عملکرد دیوار کافی نبوده و حتی ممکن است منجر به تأثیر مخرب بر عملکرد سازه شود، از این رو برای اصلاح این ضعف باید المان‌های دیگری را به مجموعه دیوار و مهارهای آن اضافه نمود که در ادامه این المان‌ها معرفی خواهند شد.

شکل 2- اجرای غیراصولی وال پست‌های افقی و قائم برای مهاردیوارهایی غیرسازه ای

وال‌پست (Wall Post) به معنی نگهدارنده (Post) دیوار (Wall) در برابر نیروهای وارد بر آن می‌باشد. در واقع هدف اصلی در اجرای وال پست، جلوگیری از تغییر شکل خارج از صفحه دیوارهای غیرسازه‌ای بوده و وال‌پست هیچ نقشی در تحمل بارهای جانبی ناشی از زلزله ندارد. به عبارت دیگر با توضیحات فوق می‌توان گفت وال‌پست یک المان نیست، بلکه مجموعه‌ای است که وظیفه مهار دیوارهای غیرسازه‌ای را برعهده دارد و اجزای آن عبارت‌اند از:

1) وادار عمودی

2)) وادار افقی

3) میلگرد بستر

4) اتصالات

شکل 3- المان‌های نگهدارنده دیوارهای غیرسازه‌ای

3- تفاوت اجرای سنتی وال پست با ابلاغ پیوست 6 استاندارد 2800

قبل از ابلاغ پیوست 6 استاندارد 2800، برای اجرای وال‌پست‌ها از نبشی‌های سرتاسری کنار ستون و متصل به زیر تیر برای مقابله با نیروهای خارج از صفحه استفاده می‌شد. پیش از انتشار این پیوست و در سال 97، سازمان نظام‌مهندسی استان البرز ضابطه 819 را ارائه کرد که در این ضابطه، جهت اتصال المان‌های وال‌پست به اعضای بتنی از میخ‌های کاشت به‌صورت ضربه‌ای استفاده شده است. همچنین باتوجه به بند 7-5-3 استاندارد 2800، رگ آخر دیوار باید با فشار و ملات کافی به زیر سقف مُهر می‌شد. در شکل زیر 3 مورد مذکور را مشاهده می‌کنیم.

شکل 4- دیتیل‌های مرسوم قبل از ابلاغ پیوست 6 استاندارد 2800 (الف) اتصال المان وال‌پست به زیر تیر در کنار ستون (ب) استفاده از میخ تفنگی برای اتصال المان‌های وال‌پست به اعضای بتنی (پ) اجرای رگ آخر دیوار با فشار و ملات کافی در زیر تیر

❓ مطابق پیوست 6 استاندارد 2800، چه ضوابطی برای مواردی که در بالا اشاره شد، در نظر گرفته شده است؟

الف) اتصال نبشی‌های سراسری به زیر تیر:

 در گذشته از نبشی‌های سراسری در کنار ستون با فاصله حدوداً 5 سانتی‌متر از آن استفاده می‌شد و در قسمت بالایی به زیر تیر به‌صورت مستقیم یا غیرمستقیم متصل می‌شد. اما این اتصال در نزدیکی ستون، اتصال در ناحیه حفاظت شده تیر است که در مباحث لرزه‌ای، هرگونه اتصال در این ناحیه توسط آیین‌نامه‌ها منع شده است. همچنین استفاده از نبشی‌کشی‌های سرتاسری کنار ستون باعث افزایش سختی سازه شده و با فرضیات اولیه طراحی سازه مغایرت دارد. باتوجه به سختی این المان‌ها و اتصال آن‌ها به سازه، نیرو از سازه به نبشی‌ها منتقل شده و موجب کمانش نبشی‌ها می‌شوند. این موضوع در بیمارستان اسلام‌آباد غرب نیز با وجود اجرای صحیح سایر موارد اجرایی مشاهده شده بود. در شکل زیر به صورت شماتیک، محل ناحیه حفاظت شده و نمونه‌ای از کمانش نبشی‌های وال‌پست در این ناحیه را مشاهده می‌کنیم.

شکل 5- (الف) ناحیه حفاطت شده تیر (ب) کمانش نبشی‌های وال‌پست

توجه: در پیوست 6 استاندارد 2800، فقط در دیتیل‌های بیمارستان از المان‌های سراسری استفاده شده است که برای جلوگیری از پیامدهای مذکور، اتصال به‌صورت کشویی و بدون اتصال به کف و زیر تیر است. در ادامه بیشتر در خصوص این موضوع بحث خواهد شد.

ب) استفاده از میخ تفنگی جهت اتصال المان وال‌پست به اعضای بتنی:

برخلاف ضابطه 819 که میخ‌های کاشت به‌صورت ضربه‌ای (میخ تفنگی) را مجاز دانسته است، پیوست 6 استاندارد 2800 آن را ممنوع اعلام کرده است. یک پیشنهاد مناسب برای رعایت پیوست 6 استاندارد 2800، بکار بردن پیچ و رول پلاک می‌باشد.

پ) مُهر کردن دیوار به زیر سقف یا تیر:

اگر به بندی از آیین‌نامه که این مورد را ذکر کرده است توجه کنیم، متوجه خواهیم شد این بند استاندارد 2800 مربوط به فصل هفتم با موضوع ساختمان‌ها با مصالح بنایی می‌باشد؛ لذا این روش مختص سازه‌های بتنی و فولادی نبوده و موجب ترک در نازک‌کاری در اثر خیز تیر می‌شود. بدین منظور بایستی از دیتیل‌های پیوست 6 استاندارد 2800 استفاده کرد که علاوه بر درنظرگرفتن فاصله مناسب برای خیز تیر و پر کردن با مصالح تراکم‌پذیر، بایستی از اتصال کشویی برای وادارها و دیوار استفاده کرد.

شکل 6- (الف) ترک‌های افقی دیوار در اثر خیز (دراز مدت) تیر (ب) اتصال کشویی و فاصله مناسب با مصالح تراکم‌پذیر برای خیز تیر یا سقف

مقایسه اقتصادی وال‌پست با دیتیل‌های جدید (پیوست 6 استاندارد 2800) و با دیتیل‌های مرسوم (نبشی‌کشی سراسری) چگونه است؟

با مطالعات صورت گرفته در تعداد زیادی پروژه، باتوجه به وسعت و متراژ پروژه، هزینه اجرای وال‌پست مطابق پیوست 6 استاندارد 2800، 20 الی 30 درصد کمتر از روش مرسوم نبشی‌کشی سراسری است.

4-  بررسی اهداف طراحی و عملکردی در اجرای صحیح مجموعه وال‌پست‌

طراحی و اجرا در مهندسی عمران بسیار به هم وابسته هستند. همان‌طور که در طراحی بایستی مسائل اجرایی در نظر گرفته شوند، به هنگام اجرا نیز بایستی شناخت نسبی از پشت پرده طراحی و دیتیل‌های ارائه شده داشته باشیم. اجزای ساختمان به دو قسمت سازه‌ای و غیرسازه‌ای تقسیم می‌شوند که تعریف آن‌ها به‌صورت زیر ارائه شده است:

اعضای سازه‌ای: اجزایی از ساختمان که با تأمین مقاومت در برابر بارهای ثقلی و یا جانبی، نیروها را از طریق مسیری پیوسته تا شالوده منتقل می‌کند. تیرها، ستون‌ها، دال‌ها، مهاربندی‌ها، دیوار برشی‌ها، پایه‌ها، تیرهای هم‌بند و اتصالات از جمله این اجزا هستند.

اعضای غیرسازه‌ای: هر جزء معماری، الکتریکی یا مکانیکی از ساختمان که به‌صورت دائم نصب شده ولی در انتقال بارهای ثقلی و جانبی، به روش افزایش مقاومت یا سختی سازه، به شالوده نقشی نداشته باشند اعضای غیر سازه‌ای گفته می‌شود. دیوارها از نوع پیرامونی یا تیغه‌های داخلی از جمله اعضای غیرسازه‌ای محسوب می‌شوند.

دیوارهای غیرسازه‌ای بسته به نوع قرارگیری آن، در حالتی که عملکرد میانقابی از آن‌ها انتظار نداشته باشیم، بایستی در مقابل بارهای وارده ناشی از فشار و مکش باد، نیروها و جابه‌جایی‌های زلزله و بارهای ناشی از ضربه مهار شوند. در طراحی دیوارها در برابر بارهای وارده سه عامل به شرح زیر مورد بررسی و کنترل قرار می‌گیرند:

-  اتصال دیوار به تکیه‌گاه باید قادر به تحمل نیروهای خارج از صفحه وارده به دیوار ناشی از بار باد، زلزله و اثرات ضربه باشد.

-  دیوار باید در راستای داخل صفحه از سازه جدا شود و اندرکنشی بین آن‌ها نباشد.

-  دیوار باید قادر به تحمل جابه‌جایی نسبی و تغییر شکل‌های تعریف شده باشد.

علاوه بر معیارهای طراحی دیوار تحت نیروهای مذکور، معیارهای بهره‌برداری نیز موضوع مهمی می‌باشد. از جمله معیارهای بهره‌برداری دیوارها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1) محدودیت در تغییر شکل و لرزش دیوار در خارج از صفحه

2) مقاومت در برابر انتقال حرارت و صوت

3) مقاومت در برابر آتش

4) مقاومت در برابر نفوذ رطوبت بخصوص در زیرزمین یا نواحی مرطوب

5- میانقاب و اثرات آن بر رفتار سازه

در یک تقسیم‌بندی کلی، دیوا‌ها به دو نوع دیوارهای پیرامونی (خارجی) و تیغه (دیوار داخلی یا پارتیشن) دسته‌بندی می‌شوند. دیوارهای پیرامونی به دو طریق می‌توانند اجرا شوند. در یک حالت دیوار از سازه اصلی جدا می‌شود و در حالت دیگر این جداسازی صورت نمی‌گیرد که در این حالت به دیوار اجرا شده میانقاب نیز گفته می‌شود. درواقع میانقاب به دلیل اجرا در داخل قاب سازه فلزی یا بتنی و وجود اندرکنش بین این دو به این نام شناخته می‌شود. پس می‌توان نتیجه گرفت در یک تقسیم‌بندی دیگر، دیوارها از نظر عملکرد لرزه‌ای به دو قسمت دسته‌بندی می‌شوند:

محدوده کاربرد دیوارهای میانقابی و جداسازی شده در پیوست 6 استاندارد 2800 چیست؟

مطابق پیوست 6 استاندارد 2800، حداکثر تعداد طبقات ساختمانی که می‌توان بر اساس این پیوست از میانقاب برای تأمین مقاومت جانبی استفاده کرد، 4 طبقه است. این در حالی است که برای دیوارهای جداسازی شده هیچ محدودیتی نداریم و در برخی موارد مانند ساختمان‌های با اهمیت خیلی زیاد کمتر از 4 طبقه، ملزم به استفاده از دیوارهای جداسازی شده هستیم. این موضوع در بندهای زیر از پیوست 6 استاندارد 2800 بیان شده است.

وجود میانقاب باعث افزایش سختی و مقاومت سازه در برابر بارهای جانبی و کاهش شکل‌پذیری سازه می‌شود. با افزایش سختی سازه، پریود طبیعی سازه کاهش می‌کند و درنتیجه نیروی زلزله بیشتری را جذب خواهد کرد. علاوه‌برآن، تغییر سختی توسط میانقاب‌ها می‌تواند موجب تغییر مرکز سختی و در نتیجه تحمیل پیچش به سازه شود. لذا با این توضیحات می‌توان نتیجه گرفت که درصورتی‌ که دیوار به‌صورت میانقابی اجرا شود، بایستی اثرات جانبی آن در رفتار سازه به نحو مناسبی لحاظ شود. در استاندارد 2800 ویرایش چهارم، این موضوع در کاهش پریود تجربی سازه در نظر گرفته شده است.

با توجه به آیین‌نامه‌ 2800 میانقاب می‌تواند تأثیر قابل‌توجهی در رفتار لرزه‌ای کل سازه به‌خصوص سازه‌های با سیستم قاب خمشی داشته باشد. همان‌طور که می‌دانیم سازه‌ها می‌توانند تحت نیروی زلزله اندکی جابه‌جایی مجاز داشته باشند تا به کمک این جابه‌جایی بخشی از نیروی زلزله مستهلک شود. این در حالی است که میانقاب‌های موجود در ساختمان که معمولاً از مصالح با سختی بالا ساخته می‌شوند، ممکن است در صورت اجرای نامناسب، از جابه‌جایی مجاز سازه جلوگیری نمایند که این امر ممکن است سبب آسیب رسیدن به کل ساختمان شود. به‌عبارت‌دیگر، به دلیل اینکه نیروی وارد بر ساختمان تحت زلزله با سختی سازه رابطه مستقیم دارد، با افزایش ساختی به دلیل وجود میانقاب‌ها، نیروی زلزله جذب ‌شده توسط سازه هم افزایش می‌یابد که این پدیده سبب آسیب رسیدن به ساختمان می‌شود. در تصویر زیر می‌توان این پدیده را به‌صورت شماتیک مشاهده کرد:

شکل 7- عملکرد میانقاب‌ها در افزایش سختی جانبی سازه و جذب انرژی بیشتر

نتیجه: با توضیحات این بخش متوجه شدیم که به دلیل عدم قطعیت‌های ایجاد شده در عملکرد میانقابی، به طور کلی جداسازی دیوار از قاب سازه منطقی‌تر بوده و پیوست 6 استاندارد 2800 قصد دارد راهکار جداسازی دیوار از سازه اصلی و نحوه اجرای آن را معرفی و به‌عنوان یک روش جایگزین (در مقابل عملکرد میانقابی دیوارها) ارائه نماید.

6-  تأثیر مخرب اثر میانقابی دیوارها در خرابی‌های سازه

در قسمت قبل با دیوارهای جداسازی شده و میانقابی آشنا شدیم. طراحی و اجرای غیراصولی دیوارهای میانقابی ممکن است دارای پیامدهای مخاطره‌آمیز باشد، به همین دلیل پیوست ششم استاندارد 2800 در اکثر شرایط تاکید به جداسازی دیوارها می‌کند. پیامدهای مخاطره‌آمیز دیوارهای میانقابی عبارت‌اند از:

- پیچش در پلان

- تشکیل طبقه نرم

- ایجاد ستون کوتاه

- تیر قوی

- ستون ضعیف

1) پیچش در پلان

فرض کنیم یک یا چند ضلع یا قاب از سازه‌ای به‌صورت نامتقارن دارای دیوارهای میانقابی بوده که در سختی سازه مشارکت می‌کنند. باتوجه به اینکه این موضوع در طراحی سازه با روش‌های معمول لحاظ نمی‌شود، فرضیات طراحی سازه تحت تأثیر قرار گرفته و در واقعیت سازه دچار پیچش خواهد شد.

شکل 8- ایجاد پیچش در سازه در اثر عدم توزیع مناسب سختی در سازه

2) تشکیل طبقه نرم

اگر به هر علت در یک طبقه از طبقات ساختمان، مشارکت دیوارهای میانقابی در سختی طبقه کمتر از یک مقدار مشخص از سختی طبقه فوقانی باشد، تشکیل طبقه نرم یا خیلی نرم محتمل است. برای مثال در پارکینگ‌ها به دلیل حذف دیوارهای داخلی بخصوص دیوارهای بین ستون‌ها، این موضوع اهمیت پیدا می‌کند.

شکل 9- تشکیل طبقه نرم به دلیل تفاوت در سختی طبقه

3) ایجاد ستون کوتاه

یکی از رایج‌ترین موارد تشکیل ستون کوتاه، ادامه نیافتن بخشی از میانقاب تا زیر سقف یا تیر است. در این حالت ستون عملکرد مورد انتظار در طراحی را نشان نمی‌دهد و به علت تبدیل رفتار خمشی کل ارتفاع آن به رفتار برشی قسمت آزاد آن، دچار آسیب شده و پدیده ستون کوتاه رخ می‌دهد.

شکل 10- پدیده ستون کوتاه در قسمت آزاد

ایجاد پدیده ستون کوتاه می‌تواند در قسمت‌هایی که المان نعل‌ درگاه به‌ صورت مستقیم به ستون متصل می‌شود (پنجره یا درب دقیقاً در کنار ستون واقع شده باشد) نیز رخ دهد. در واقع در این حالت سختی قسمت فوقانی ستون افزایش‌ یافته و در نتیجه شکست برشی ستون رخ می‌دهد.

شکل 11- اتصال مستقیم نعل درگاه به ستون و ایجاد پدیده ستون کوتاه

راه‌حل این مشکل اولاً با جداسازی دیوار از ستون، ثانیاً با اتصال غیرمستقیم نعل‌ درگاه با استفاده از ناودانی نشیمن انجام می‌شود. توضیحات مشابه در قسمت وال‌پست برای بیمارستان‌ها ارائه شده است.

نکته: سه مورد فوق از پیامد دیوارهای میانقابی مربوط به جداسازی دیوار از ستون و مشارکت سختی دیوار در سختی کل سازه می‌باشد. آنچه در ادامه مورد بررسی قرار خواهد گرفت، مربوط به جداسازی دیوار از زیر تیر می‌باشد که در صورت عدم رعایت آن، ممکن است موجب رعایت نشدن ضابطه تیر ضعیف – ستون قوی شود.

4) تیر قوی – ستون ضعیف

اتصال دیوار به زیر تیر موجب افزایش سختی تیر می‌شود که در این صورت به دلیل قوی‌تر شدن تیر نسبت به فرضیات طراحی، شکل‌پذیری و تشکیل مفاصل پلاستیک در تیر مختل خواهد شد. برای حل این مشکل بایستی دیوار از تیر جداسازی شود که این مورد در ادامه بحث خواهد شد.

شکل 12- افزایش سختی تیر به دلیل وجود میانقاب

❓ آیا در پیوست 6 استاندارد 2800 جداسازی دیوارهای داخلی نیز مورد بحث واقع شده است؟

در این پیوست ضوابط و نحوه اجرای دیوارهای داخلی با رعایت جداسازی مورد بررسی قرار گرفته است. در مورد نحوه اجرای این دیوارها در ادامه صحبت خواهیم کرد، اما آنچه در اینجا اهمیت دارد، لزوم جداسازی این دیوارها مشابه با دیوارهای پیرامونی است. دیوارهای داخلی نسبت به جابه‌جایی و شتاب حساس هستند و وقتی که از بالا و پایین ثابت می‌شوند، تحت اثر بارهای زلزله تغییر شکل داده و ممکن است موجب ترک‌ خوردگی برشی و شکست شوند. همچنین نازک‌کاری دیوارها نیز دچار ترک یا جداشدگی می‌شود.

از طرفی در بسیاری از موارد، تیغه‌ها به ‌عنوان مهارجانبی برای تأسیسات مکانیکی و الکتریکی محسوب می‌شوند؛ لذا در صورت بروز خرابی در آن‌ها ممکن است تأسیسات نیز آسیب ببینند. پس برای جلوگیری از این اتفاقات، تیغه‌های داخلی نیز نیاز به جداسازی دارند.

شکل 13- شکست برشی دیوار و در معرض آسیب قرار گرفتن کانال تأسیسات در زلزله کرمانشاه

7-  انواع سطوح شکست در دیوارها

دیوارهای غیرسازه‌ای عموماً از مصالح بنایی ساخته می‌شوند. مودهای شکست این دیوارها را می‌توان به دو گروه عمده شکست درون صفحه‌ای و برون صفحه‌ای تقسیم‌بندی کرد. هر دو نوع شکست در اکثر زلزله‌ها رؤیت شده است، اما شکست برون صفحه‌ای دیوار رایج‌تر است.

شکست درون صفحه‌ای: این شکست زمانی رخ می‌دهد که جهت نیروهای وارده بر دیوار، موازی آن باشد.

شکست برون صفحه‌ای: این شکست زمانی رخ می‌دهد که جهت نیروهای وارده بر دیوار، عمود بر آن باشد.

شکست برشی – لغزشی:

در دیوارهای جداسازی شده، زمانی که دیوار تحت برش خالص قرار گرفته یا بار جانبی در مقایسه با بار قائم بزرگ باشد و نسبت ارتفاع به طول دیوار کمتر از 1.5 و در حدود 1 باشد، در پایه دیوار ترک افقی ایجاد خواهد شد. در دیوارهای میانقابی این شکست زمانی رخ خواهد داد که ملات مورد استفاده در دیوارچینی ضعیف بوده و قاب نسبتاً قوی باشد. در این حالت در درز افقی میان بلوک‌ها، شکست برشی – لغزشی خواهیم داشت.

شکل 14- مود شکست درون صفحه‌ای برشی – لغزشی در (الف) دیوار جداسازی شده (ب) میانقاب

شکست خمشی:

در صورتی‌ که مقاومت برشی دیوار کافی باشد و یا در وجود بار قائم کم، مقاومت برشی دیوار نیز کم باشد، شکست خمشی رخ خواهد داد. شکست خمشی دیوار در نسبت ارتفاع به طول حدوداً 2 رخ خواهد داد.

شکل 15- مود شکست درون صفحه‌ای خمشی

شکست برشی:

دیوارهای پهن که نسبت ارتفاع به طول آن‌ها کمتر از واحد باشد و بار قائم زیادی نیز به آن‌ها وارد شود، تحت نیروهای جانبی دچار شکست برشی می‌شوند. در شکست برشی، ترک‌های 45 درجه در دیوار ایجاد می‌شوند که از گوشه پایین دیوار شروع شده و به بالا می‌رود. باتوجه به اینکه نیروهای زلزله دوطرفه می‌باشد، این ترک‌ها به‌صورت ضربدری خواهند بود.

شکل 16- مود شکست درون صفحه‌ای برشی

کمانش قطری فشاری:

در صورتی که میانقاب لاغر باشد، بخش مرکزی دیوار به علت کمانش برون صفحه‌ای دچار لهیدگی می‌گردد.

شکل 17- کمانش قطری فشاری

لهیدگی گوشه‌ها:

این حالت هنگامی رخ می‌دهد که میانقاب از بلوک‌های ضعیف تشکیل شده و قاب دارای اعضای قوی و اتصالات ضعیف باشد.

شکل 18- لهیدگی گوشه‌ها

شکست کنج (قاب):

درصورتی ‌که مقاومت میانقاب در مقایسه با قاب زیاد بوده و قاب دارای اتصالات ضعیفی باشد، تمرکز تنش در گوشه‌های قاب، موجب شکست مصالح کنج میانقاب شده و در نزدیکی کنج تیر یا ستون، مفصل پلاستیک ایجاد می‌شود.

شکل 19- مود شکست کنج قاب

ترک قطری:

چنانچه مقاومت میانقاب در مقایسه با قاب زیاد باشد، دیوار در امتداد قطر فشاری ترک می‌خورد و رفتار آن وارد ناحیه غیرخطی می‌شود. ترک قطری نشان‌دهنده شکست برشی دیوار است و معمولاً با صدا همراه است. این ترک از امتداد درزهای افقی و قائم به‌صورت زیگزاگ عبور می‌کند.

شکل 20- ترک قطری میانقاب

شکست خمشی در راستای افق:

اگر تنش کششی منجر به شکست دیوار، عمود بر درزهای افقی باشد، ترک افقی در میانه دیوار پدیدار خواهد شد. این شکست معمولاً هنگامی که ارتفاع دیوار زیاد باشد، رخ می‌دهد.

شکل 21- شکست خمشی دیوار در راستای افق

شکست خمشی در راستای قائم:

اگر تنش کششی منجر به شکست دیوار، موازی درزهای افقی باشد، ترک قائم در میانه دیوار پدیدار خواهد شد. این شکست معمولاً هنگامی که طول دیوار زیاد باشد، رخ می‌دهد.

شکل 22- شکست خمشی دیوار در راستای قائم

شکست خمشی افقی با دوشاخه 45 درجه:

در طول‌های نه‌چندان زیاد میانقاب، دیوار مانند دال دوطرفه با چهار تکیه‌گاه رفتار می‌کند. در این شکست، در انتهای دیوار و گوشه‌ها ترک‌ها با زاویه تقریباً 45 درجه بوده و در میانه دیوار به‌صورت افقی می‌باشند. در این حالت قسمت فوقانی دیوار به نحو مناسب به قاب متصل شده است.

شکل 23- شکست خمشی افقی میانقاب با دو شاخه 45 درجه

شکست خمشی افقی:

این نوع شکست زمانی که طول دیوار زیاد بوده و مانند یک دال یک‌طرفه عمل می‌کند، رخ می‌دهد. در این حالت ترک‌ها در امتداد افق به وجود می‌آیند. درصورتی ‌که قسمت فوقانی دیوار به قاب متصل نباشد و دیوار مثل یک تیر طره عمل بکند نیز ممکن است این نوع شکست پدیدار شود.

شکل 24- شکست خمشی افقی میانقاب

8- عوامل مؤثر در رفتار خارج و داخل صفحه دیوار

در قسمت قبل با سطوح عمده شکست دیوار آشنا شدیم. اکنون می‌خواهیم عوامل مؤثر در جلوگیری از این شکست‌ها و راهکارهای افزایش مقاومت دیوار در داخل و خارج صفحه را بررسی کنیم. عوامل مؤثر در رفتار خارج و داخل صفحه توسط طراح در زمان طراحی دیوار و المان‌های وال‌پست مدنظر قرار می‌گیرد و دیتیل‌ها متناسب با آن ارائه می‌شود؛ لذا اجرای صحیح و دقیق موارد مندرج در نقشه‌ها، بر مجموعه دیوار غیرسازه‌ای که شامل المان‌های وال‌پست نیز می‌باشد، تأثیر گذاشته و آشنایی با عوامل مؤثر بر رفتار دیوار می‌تواند دید مهندسی خوب جهت تصمیم درست در شرایط اضطراری را نیز فراهم کند.

در ادامه ابتدا دیوارهای غیرمسلح را مورد بحث قرار خواهیم داد و سپس تأثیر مسلح کردن دیوارهای بنایی را بررسی می‌کنیم.

پر کردن واحد بنایی با دوغاب:

منظور از واحد بنایی، بلوک‌ها با جنس و ابعاد مختلف هستند که از کنار هم قرارگرفتن و چسبیدن آن‌ها به هم با ملات، المان بنایی ساخته می‌شود. برخی از بلوک‌ها مانند بلوک سفالی یا سیمانی توخالی ساخته می‌شوند. پر کردن بلوک‌های بنایی توخالی با دوغاب مقاومت خمشی خارج از صفحه دیوار را می‌تواند تا 3 برابر افزایش دهد.

وجود ملات کله (قائم):

درز بین واحدهای بنایی به دو قسمت قائم و افقی تقسیم می‌شود. به ملات موجود در درز افقی، ملات بستر (Bed joint) و به ملات موجود در درز قائم، ملات کله (Head joint) گفته می‌شود. معمولاً در کشور ایران از ملات کله استفاده نمی‌شود و دیوارچینی به کمک ملات بستر انجام می‌شود، اگرچه ملات کله علاوه بر افزایش مقاومت خمشی خارج از صفحه دیوار، نفوذپذیری دیوار در برابر رطوبت را نیز کاهش می‌دهد.

شکل 25- ملات بستر و ملات کله مابین واحدهای بنایی

نگهداری دیوار:

نگهداری ملات بستر و کله (عمل ‌آوری) مانند نگهداری بتن بسیار مهم است و متناسب با شرایط دمایی و محیطی بایستی تدابیر ویژه‌ای در نظر گرفته شود. طبق تحقیقات در صورت عدم نگهداری صحیح دیوار، ظرفیت خمشی خارج از صفحه آن می‌تواند تا 40 درصد کاهش یابد.

میزان بار محوری موجود در دیوار:

به طور معمول با افزایش بار محوری دیوارها، ظرفیت خمشی خارج از صفحه آن‌ها افزایش می‌یابد. البته افزایش بیش از حد مقدار بار محوری، مود خرابی را از کشش خمشی به فشار خمشی تغییر می‌دهد و باعث کاهش ظرفیت خمشی خارج از صفحه دیوار می‌شود.

چیدمان واحدهای بنایی:

در صورت اجرای دیوار به‌ صورت پیوند ممتد (Running bond)، بهترین ظرفیت خمشی برای دیوار به دست خواهد آمد. اگر چه نحوه چینش واحدهای بنایی در مقاومت در برابر خمش قائم تأثیر چندانی ندارد، اما مقاومت دیوار در برابر خمش افقی را به‌ صورت چشمگیر تحت تأثیر قرار خواهد داد. پیوند ممتد چیدمانی برای واحدهای بنایی است که در آن فاصله بندهای قائم در دو ردیف متوالی هم امتداد نبوده و حداقل یک‌ چهارم طول واحد بنایی باشد.

شرایط مرزی دیوار:

منظور از شرایط مرزی دیوار، شرایط تکیه‌گاهی آن است. واضح است که گیرداری تکیه‌گاه موجب افزایش ظرفیت دیوار می‌شود. البته این موضوع هیچ منافاتی با جداسازی دیوار و کاهش اثر اندرکنش سازه و دیوار ندارد. تحقیقات نشان داده است که اگر تنش‌های کششی در امتداد موازی ملات بستر باشد، ظرفیت خمشی دیوار بیشتر از حالتی است که این تنش‌ها عمود بر ملات بستر باشند.

ابعاد واحد بنایی:

هرچه نسبت ارتفاع به کوچک‌ترین بعد واحد بنایی بیشتر شود، ممان اینرسی در خمش افقی بیشتر و در خمش قائم کمتر می‌شود؛ لذا ظرفیت خمش افقی دیوار افزایش و ظرفیت خمش قائم دیوار کاهش می‌یابد.

نوع ملات:

نوع و طرح اختلاط ملات مصرفی تأثیر زیادی در چسبندگی واحدهای بنایی و یکپارچگی المان بنایی دارد.

بار محوری موجود در دیوار:

با افزایش بار محوری، شکل‌پذیری کاهش می‌یابد. همچنین افزایش نیروی محوری موجب بیشتر شدن ظرفیت برشی و خمش داخل صفحه دیوار خواهد شد.

نسبت ارتفاع به طول دیوار:

در بررسی سطوح شکست متوجه شدیم که هرچه نسبت ارتفاع به طول دیوار بیشتر شود، رفتار دیوار به سمت کنترل شونده با خمش سوق پیدا می‌کند. رفتار خمشی دیوار موجب شکل‌پذیری بیشتر دیوار و دوری از رفتارهای برشی که رفتارهای تُردی هستند، می‌شود و این موضوع برای مصالح بنایی مطلوب است.

المان‌های محصورکننده:

وادار‌ها عمودی و افقی به‌عنوان المان محصورکننده می‌توانند مقاومت جانبی و شکل‌پذیری دیوار بنایی غیرمسلح را تا 30 درصد افزایش دهند. همچنین این المان‌ها با تقسیم کردن سطح بارگیر بزرگ‌تر دیوار به چندین سطح کوچک‌تر موجب کاهش نیروهای وارده بر دیوار می‌شود.

شکل 27- کاهش سطح بارگیر دیوار از a×b  به دو قسمت m×b  و  n×b

ملات کله (قائم):

مشابه رفتار خارج از صفحه دیوار، رفتار داخل صفحه دیوار نیز تا حد زیادی متأثر از وجود یا عدم وجود ملات کله است. طبق تحقیقات صورت‌گرفته، وجود ملات قائم منجر به افزایش قابل‌توجه سختی و مقاومت داخل صفحه دیوارهای غیرمسلح می‌شود.

نوع ملات:

مشابه رفتار خارج از صفحه دیوار، نوع ملات در رفتار داخل صفحه دیوار و الگوی ترک‌خوردگی و شکل‌پذیری آن تأثیر بسزایی دارد.

❓ مسلح کردن دیوارها چه تأثیری بر رفتار آن‌ها دارد؟

مسلح کردن دیوار به طرق مختلف صورت می‌گیرد که مورد بررسی قرار خواهد گرفت. قبل از ابلاغ پیوست 6 استاندارد 2800، بحث مسلح کردن دیوارهای غیرسازه‌ای در ساختمان‌های فولادی و بتنی چندان مطرح نبود و به اجرای وادارها اکتفا می‌شد. البته در شرایط خاص یا برای مقاوم‌سازی دیوار از صفحات پلیمر مسلح (FRP) استفاده می‌شد. مسلح کردن دیوار دارای مزایای زیر می‌باشد:

1- وابستگی کم مقاومت به نوع ملات بخصوص در رفتارهای کنترل شونده توسط خمش

2- کاهش وابستگی به چینش واحدهای بنایی به‌صورت ممتد یا غیر ممتد ( البته توصیه به چینش واحدهای بنایی به‌صورت ممتد می‌باشد)

3- بهبود قابل‌ توجه شکل‌پذیری و قابلیت جذب انرژی در دیوار

4- کاهش ترک‌های ناشی از جمع‌شدگی و تغییر شکل‌های