انواع کاشی و سرامیک
کاشی معمولی
در این کاشی ابتدا بیسکویت (بدنه کاشی) پخته می‌شود بعد لعاب می‌خورد و مجدد پخته می‌شود که به آن کاشی دو پخت گویند. روی سطح برخی از کاشی‌ها با طرح‌های ویژه پس از لعاب نیز کارهایی انجام می‌شود و دوباره به کوره می‌رود که سه پخت می‌شود. کاشی‌های تَک گل و نواری از جمله کاشی‌های سه پخت هستند.
کاشی در دمای ۸۵۰ درجه پخته می‌شود. بیسکویت کاشی معمولی صورتی یا کِرم رنگ است. جذب آب آن حدود ۱۵-۱۳ درصد است. کاشی‌های معمولی عمدتاً برای نصب بر روی سطوح دیوار مناسب می‌باشند و نباید آنها را روی کف فرش کرد زیرا مقاومت کافی برای نصب در کف ندارد و به علت جذب آب زیاد در مقابل رطوبت مقاوم نیستند. همچنین لعاب کاشی معمولی لغزنده است و ضد سایش نیست و برای کف مناسب نیست.
برای نصب کاشی معمولی بر روی دیوار می‌توان از دوغاب ماسه سیمان یا چسب کاشی استفاده کرد. چسب کاشی ژیکافیکس ۴۰۰۰ مناسب برای چسباندن انواع کاشی معمولی می‌باشد (برای مشاهده و خرید چسب کاشی ژیکافیکس کلیک کنید). برش کاشی معمولی به سادگی امکان‌پذیر است با دستگاه سرامیک‌بُر یا سنگ فِرز یا الماس دستی انجام می‌شود.
سرامیک معمولی
بیسکویت سرامیک پررنگ است و دمای پخت آن ۱۱۵۰ درجه است. جذب آب آن حدود ۷-۶ درصد است. سرامیک‌ها معمولا تک پخت هستند یعنی لعاب می‌خورد بعد پخته می‌شود. این سبب می‌شود که لعاب با بیسکویت بهتر ممزوج شود.
برای نصب سرامیک استفاده از چسب ژیکافیکس ۴۰۰۰ محصول تولیدی شرکت ژیکاوا، توصیه می‌شود. در صورتی که بخواهیم از ملات ماسه سیمان برای چسباندن سرامیک استفاده کنیم پیشنهاد می‌شود ابتدا ملات خشک (دونم) روی سطح کف کار شود، سپس یک میلیمتر دوغاب ترکیبی سیمان و ژیکامین روی ملات اجرا شده و سرامیک چسبانده شود. در این صورت سرامیک هرگز از کف جدا نخواهد شد و در اثر ضربه شکسته نمی‌شود. برش سرامیک با دستگاه سرامیک‌بُر یا سنگ فِرز انجام می‌شود.
کاشی و سرامیک پرسلان
پرسلانها کاشی‌هایی با کیفیت فوق‌العاده می‌باشد که خوشبختانه در ایران در ابعاد مختلف تولید می‌گردند. خاک رُسی که برای پرسلان استفاده می‌شود مرغوب‌تر و خالص‌تر است. در پرسلانها علاوه بر خاک رُس از فلدسپات و ماسه‌های سیلیسی یا کوارتزی استفاده می‌شود. معمولا بیسکویت پرسلانها سفید است. برخی از تولید کننده‌ها بدنه پرسلان را هم رنگ رویه کاشی تولید می‌کنند که در اثر ایجاد خش یا لب‌پَر شدن نمای بدی نداشته باشد به این نوع بدنه کالر بادی می‌گویند که یک امتیاز محسوب می‌شود. خوشبختانه انواع کاشی پرسلان در کارخانجات مجهز ایرانی تولید و عرضه می‌گردد.
پرسلانها تحت پرس سنگین‌تری قرار می‌گیرند و در دمای بالاتر از ۱۴۰۰ درجه پخته می‌شود. بنابراین تخلل کمتر و تراکم بیشتر دارد. این امر سبب می‌شود وزن بالاتر داشته باشد و جذب آب آن ناچیز باشد.
تفاوت کاشی و سرامیک پرسلان با معمولی
- عدم جذب آب
جذب آب پرسلانها کمتر از نیم درصد است. بنابراین در مقابل یخ زدگی مقاوم‌ترند و می‌توانند در محیط‌های سرباز کار شوند.
- بهداشت
عدم جذب آب سبب می‌شود پرسلانها بهداشتی باشند و امکان رشد باکتری و میکروب در آن وجود ندارد.
- نصب با چسب
به دلیل عدم جذب آب، پرسلانها چسبندگی به ملات ماسه سیمان ندارند بنابراین نباید با دوغاب ماسه سیمان اجرا شوند. توصیه می‌شود جهت نصب آنها از چسب‌های استاندارد نظیر ژیکافیکس ۶۰۰۰ و سرام فیکس استفاده شود.
- قابلیت استفاده در نما
به علت استحکام بالا و مقاومت در برابر تابش آفتاب، مقاومت در برابر آتش و مقاومت در برابر یخ‌زدگی می‌توانند در نمای ساختمان اجرا شوند. برای نصب در نما می‌توان از دو روش استفاده کرد:
- استفاده از سیستم نما خشک
- استفاده از چسب‌های استاندارد مقاوم در برابر رطوبت و تنش‌های دمایی. توصیه می‌شود برای نصب پرسلان در نما از چسب کاشی استاندارد ژیکافیکس 6000 یا سرام فیکس استفاده شود.
عدم لکه‌پذیری و مقاومت در برابر شوینده‌ها
به دلـیل تراکـم بـالا و جـذب کـم آب لکه‌پذیر نیستند و در مقـابل شـوینـدههـای اسیــدی (جرم‌گـیرها و جـوهـر نمـک) و قلـیایی (سفید کننده‌ها) مقاوم هستند. کافی است پودر بند‌کشی مرغوب استفاده شود که کاملا آببند شود.
- آب بندی بهتر
با توجه به آنکه پرسلانها جذب آب ندارند و در ابعاد بزرگتر ساخته میشوند اگر در بند کشی آنها از پودر بند کشی استاندارد استفاده شود سطح کار آببند شده و در صورت وجود نقص در عایق رطوبتی نشتی ایجاد نخواهد شد. توصیه می‌شود از ژیکاپوند که تنها پودر بند کشی استاندارد ایران است استفاده شود.
- دوام بالا
پرسلان‌هادارای مقاومت مکانیکی و سایشی بالا می باشند بنابراین در محیط های پرتردد نظیر مراکز خرید و اماکن عمومی گزینه مناسبی ماندگارترند.
- زیبایی و تنوع
پرسلانها لوکس هستند و ظاهری زیباتر و طرح‌های متنوع‌تری دارند، از جمله می‌توان طرح چوب و طرح سنگ را به صورت بسیار طبیعی عرضه کرد. به منظور تکمیل زیبایی سطح کاشی شده لازم است از پودر بند‌کشی با کیفیت بالا و رنگ‌بندی متنوع و آنتی باکتریال ژیکاپوند استفاده شود.
- برش سخت
به دلیل سختی زیاد پرسلان برای برش آن از یکی از ابزارهای زیر استفاده می‌شود:
- دستگاه آب‌بُر
- دستگاه سرامیک‌بُر با تیغه الماسه مخصوص
- سنگ فرز با تیغه الماسه مخصوص پرسلان
کاشی گرانیتی
این کاشی‌ها در حقیقت نوعی سنگ مصنوعی هستند که ترکیبی از سنگدانه‌ها و چسب می‌باشند که در دما و فشار بالا تولید می‌گردند. کاشی‌های گرانیتی لعاب ندارند بلکه سطح بدنه کاشی توسط ساب زدن براق می‌شود. بنابراین طرح های متنوع ندارند و محدود به رنگ و ترکیب سنگدانه‌ها می‌باشد. این کاشی‌ها از استحکام بالایی برخوردارند و جذب آب آنها کمتر از یک درصد است. برای نصب کاشی گرانیتی استفاده از ملات مناسب نیست زیرا چسبندگی به ملات ماسه سیمان ندارند. توصیه میشوند از چسب‌های کاشی استاندارد جهت نصب آنها استفاده شود.
نویسنده: مهندس سعید شمسیان
